Thuisbatterij

De elektriciteitsprijs verandert ieder uur. Als de zon schijnt, is de prijs vaak heel laag. Dat komt omdat dan iedereen terug levert op hetzelfde moment. Daardoor is er een (te) hoog aanbod van zonne-energie. Door deze overtollige energie niet terug te leveren als de prijs laag is, maar in plaats daarvan in de avonduren te gebruiken als de prijs hoog is, dan kun je door te handelen op de uurprijzen winst maken. Veel batterijen staan automatisch ingesteld op deze modus.

Zoals u wellicht hebt vernomen in de media, levert het terugleveren van zonne-energie steeds minder op. Dat komt door het enorme aanbod op hetzelfde moment, op momenten dat de vraag juist laag is. Dat zorgt voor hele lage uurprijzen in de zomer overdag, vooral als de zon schijnt, zeker in combinatie met wind!

Vraag en aanbod van stroom moeten over heel Nederland altijd in balans zijn. Energieleveranciers kopen van tevoren elektriciteit in gebaseerd op de verwachte vraag van hun klanten. Maar in de praktijk pakken vraag en aanbod vaak anders uit dan voorspeld. Bijvoorbeeld doordat het minder hard waait of minder zonnig is dan verwacht, waardoor er minder groene stroom wordt opgewekt. Maar ook in de vraag naar stroom door consumenten of bedrijven kunnen onverwachte veranderingen optreden. Op zulke momenten ontstaat er onbalans op het stroomnet. Om dit te herstellen, moet er op het laatste moment meer of juist minder elektriciteit worden afgenomen óf geleverd.

De landelijke netbeheerder TenneT is verantwoordelijk voor het oplossen van onbalans. Als hiervan sprake is, laat TenneT dit weten aan commerciële partijen. Die kunnen vervolgens extra stroom leveren of afnemen. Zij krijgen daarvoor betaald. Dit noem je de ‘onbalansmarkt’.

Leveranciers van zulke thuisbatterijen met handelen op de onbalansmarkt beloven vaak hoge opbrengsten en zeer korte terugverdientijden. De afgelopen jaren kon je hier inderdaad goed geld mee verdienen. Maar let op: wij geloven niet dat dit een toekomstbestendig model is!   Dat komt door de volgende ontwikkelingen:

• Afschaffing salderingsregeling. De salderingsregeling houdt in dat je stroom die je aan het net levert, mag afstrepen van stroom die je afneemt. Alleen over het restant betaal je energiebelasting. Maar deze regeling wordt in 2027 afgeschaft. Gevolg is dat je straks energiebelasting betaalt over álle stroom die jij afneemt. Dus ook over alle stroom die jouw thuisbatterij ingaat om onbalans te herstellen. Dit zet het rendement flink onder druk.
• Toename aantal batterijen. Het aantal batterijen neemt de komende jaren naar verwachting flink toe. Dan gaat het niet alleen om thuisbatterijen, maar ook om hele grote batterijen. Onderzoeksbureau CE Delfts schatte eerder in dat er voor 10.000 megawatt aan batterijprojecten in ontwikkelingen zijn, terwijl de onbalansmarkt zo’n 500 megawatt groot is. Wanneer al die batterijen met elkaar gaan concurreren, dalen de prijzen op de onbalansmarkt. Denk aan wat er met zonnepanelen gebeurd is.
• Minder snel informatie. De landelijke netbeheerder TenneT besloot onlangs om deelnemers aan de onbalansmarkt minder snel informatie over de actuele balanssituatie te geven. In plaats van bijdragen aan een stabieler elektriciteitsnet, zorgen zij namelijk steeds vaker juist voor grotere schommelingen. Doordat steeds meer partijen tegelijkertijd geld proberen te verdienen op de onbalansmarkt, slaan tekorten dan heel snel om in een overschot of andersom. Ook dit zet het verdienmodel onder druk.

Overweegt uj dus een thuisbatterij te kopen om deze in te zetten op de onbalansmarkt? Weest u zich ervan bewust dat er een reële kans is dat de inkomsten in de toekomst afnemen en u de thuisbatterij misschien niet terugverdient.

Nee. Met een thuisbatterij kunt u de zelfconsumptie van uw zonnepanelen verhogen van ongeveer 35% naar 70%. In de winter bent u altijd afhankelijk van het net. Een thuisbatterij schakelt ook niet zondermeer in bij een stroomstoring. Vaak moeten daar nog modules bij worden aangeschaft. En je moet het maar net treffen dat de batterij vol zit als er een stroomstoring is.

Een thuisbatterij kan het beste op een koele, droge en goed geventileerde plek worden geplaatst, zoals een garage, schuur, kelder, technische ruimte of zolder. Belangrijk is dat de ruimte voldoende ruimte biedt voor de batterij en eventuele toekomstige uitbreidingen, en dat de batterij goed bereikbaar is voor onderhoud. Vermijd plaatsen waar de temperatuur extreem kan schommelen, zoals direct zonlicht of vrieskou.

De vrije ruimte die nodig is voor een thuisbatterij hangt af van het model en de omvormer boven of naast de batterij wordt geplaatst. Over het algemeen heeft u minimaal 10 cm vrije ruimte aan de zijkanten en 50 cm boven de batterij nodig voor ventilatie. Laat u hierdoor adviseren door de leverancier of installateur.

Ons advies is: als u een thuisbatterij aanschaft voor alleen een (verwacht) financieel rendement, raden we het af. De toekomstige energieprijzen zijn namelijk onzeker. En als ergens “teveel” van is, dan drukt dat het rendement. Als veel mensen een thuisbatterij nemen, kan dat effect hebben op het rendement, zoals we ook bij zonnepanelen gezien hebben. Ook de overheid is niet heel betrouwbaar op dit punt. Er kunnen echter andere overwegingen zijn om een thuisbatterij aan te schaffen, bijvoorbeeld vanuit duurzaamheidsperspectief, of gewoon omdat het prettig is om zoveel mogelijk zonne-energie zelf te gebruiken.

Op dit moment worden er accu’s aangeboden met een opslagcapaciteit van 5kWh tot 30kWh. Laat u goed adviseren wat in uw situatie het beste is.

U heeft goed-werkende slimme meter nodig, en een dynamisch contract. Gezinsenergie biedt sinds enkele maanden ook een dynamisch contract aan. De uurprijzen zijn beschikbaar in uw klantenportaal. Daarnaast bieden we ook een dynamisch-vast contract aan. Vaak wordt vergeten dat iedereen, met en zonder panelen, belang heeft bij een scherp tarief in de winter als het verbruik hoog is, en de tarieven ook hoog kunnen staan. Dit contract biedt daar een mooie oplossing voor.

Nee, er is momenteel geen landelijke subsidie voor thuisbatterijen in Nederland. De overheid heeft nog geen specifieke regeling voor thuisbatterijen, hoewel er wel discussie is over de mogelijke voordelen en noodzaak ervan. Wel is het mogelijk om 21% BTW terug te krijgen op de aanschaf van een slimme thuisbatterij in combinatie met een dynamisch energietarief. Daarnaast zijn er mogelijk lokale initiatieven of subsidies van gemeenten, dus het is raadzaam om dit te controleren bij uw eigen gemeente, bijvoorbeeld via de Subsidiecheck.

Ja dat kan. U kunt dan geen zonne-energie opslaan, maar wel handelen met de uurprijzen. De vraag is of andere investeringen niet meer opbrengen, maar technisch is het mogelijk.

Hoewel een aantal aanbieders schermen met rendementen in de winter,  is het rendement echt veel minder in de periode november tot en met februari. Vrijwel alle zonne-energie wordt direct gebruikt door uw apparaten. Handelen op prijzen kan wel plaatsvinden, alleen zijn in de winter de verschillen vaak minder groot dan in de zomer.

Netbeheerders gaan toe naar een systeem dat de vaste kosten die nu voor iedereen gelijk zijn met dezelfde aansluiting, aangepast gaan worden naar hoeveel iemand het net belast. Met andere woorden: mensen die het net zwaarder belasten dan anderen, gaan meer betalen. Daarbij wordt ook ingezet op het mijden van de spits: de kans is groot dat de netwerkkosten hoger zullen worden als u energie verbruikt op momenten dat er een stroomtekort is (vooral in de winter rond 18:00). Als u met een thuisbatterij de spits kunt mijden, dan kan dat dus een financieel voordeel opleveren. Aan de andere kant is ook niet uit te sluiten dat de vaste kosten sowieso stijgen voor mensen met panelen, warmtepomp, elektrische auto, etc, omdat zij gemiddeld genomen het net zwaarder belasten dan mensen die dat allemaal niet hebben. De rol van de overheid zal steeds meer gericht zijn op zelfconsumptie van zonne-energie, oftewel:  als de zon schijnt de was draaien, de vaatwasser aanzetten of de auto opladen.

Bij het kopen van een thuisbatterij zijn er diverse factoren om rekening mee te houden, waaronder de opslagcapaciteit, het type batterij, de levensduur, de garantievoorwaarden en de installatiekosten. Verder nog een aantal aandachtspunten:

• Wilt u uw batterij voornamelijk gebruiken om meer stroom van uw eigen zonnepanelen te gebruiken? Dan is een kleine batterij met een vermogen van circa 2,5-7,5 kilowattuur (kWh) voor een gemiddeld huishouden voldoende. Een grote batterij is niet nodig.
• Kies voor een erkende en betrouwbare installateur die u geen gouden bergen belooft.
• Helaas zijn er veel dubieuze aanbieders. Doe daarom onderzoek naar een aanbieder. Bestaat deze al lang? Hoe zijn de reviews op internet? Wees voorzichtig met partijen die zeer korte terugverdientijden beloven of rare financieringsconstructies aanbieden.
• Ga voor bekende merken thuisbatterijen. Hierbij zijn de kwaliteit en veiligheid van de batterij namelijk het beste gewaarborgd.
• Pas op met deals met partijen die je gelijk binden aan een energiecontract. Partijen die bijvoorbeeld voor een vast bedrag per maand een batterij aanbieden, in combinatie met handelen op de onbalansmarkt. U geeft de regie volledig uit handen aan de leverancier: feitelijk verhuurt u 1m2 van uw woning aan de leverancier. Het energiecontract staat dan vaak vast voor soms wel 10 jaar waarbij rendementen beloofd worden die niet altijd nagekomen kunnen worden.